Chùa Hương Tích Hà Tĩnh nằm trên dãy núi Hồng Lĩnh là một trong 21 thắng cảnh nổi tiếng bậc nhất của nước Nam xưa. Không chỉ thu hút khách du lịch bằng vẻ đẹp thiên nhiên say đắm, chùa còn là chốn linh thiêng, nơi tìm lại sự bình yên, thanh thản trong tâm hồn.
Chùa Hương Tích Hà Tĩnh là một trong những địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của vùng đất Hoan Châu. Danh lam cổ có kiến trúc độc đáo, ấn tượng, không gian tựa cõi Phật chốn trần gian. Khám phá vẻ đẹp của chùa Hương Tích qua những kinh nghiệm du lịch mà bài viết dưới đây chia sẻ!
Đôi điều về chùa Hương Tích
Địa điểm chính xác của chùa Hương Tích Hà Tĩnh
Nằm ở độ cao 650m so với mặt nước biển, chùa Hương Tích Hà Tĩnh nằm ở lưng chừng đỉnh Hương Tích – một trong những ngọn núi đẹp, hùng vĩ nhất của dãy Hồng Lĩnh thuộc xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Chùa có tên gọi đầy đủ là Hương Tích Cổ Tự. Dân gian còn gọi đây là chùa Thơm. Chùa Hương Tích theo hệ phái Phật giáo Bắc Tông, thờ Quan Âm Bồ Tát.

Sự tích chùa Hương Tích Hà Tĩnh
- Chùa được xây dựng khi nào?
Chùa Hương Tích là một trong những ngôi chùa có lịch sử lâu đời nhất tại Việt Nam có niên đại hàng nghìn năm. Tương truyền, chùa được xây dựng từ thế kỷ XIII vào thời nhà Trần. La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp từng nhắc đến lịch sử hình thành của chùa qua 2 câu thơ “Hương Tích Trần Triều – Hồng Sơn đệ nhất phong” (Hương Tích ngôi chùa đời Trần – Dựng trên ngọn núi đẹp nhất Ngàn Hống).
- Chùa Hương Tích gắn liền với sự tích gì?
Chùa Hương Tích gắn liền với sự tích công chúa Diệu Thiện – con gái vua Trang Vương nước Sở tu hành hóa Phật. Truyền thuyết kể lại, khi biết vua cha có ý ép gả cho viên quan võ độc ác, Diệu Thiện đã tìm đến quy y cửa phật. Nàng được Phật che chở, cứu thoát trong trận hỏa hoạn, dừng chân ở động Hương Tích lập am tu hành tại đây.

au này, khi nghe cha bị bệnh, nàng đã hiến dâng cả tròng mắt và bàn tay để cứu cha. Đức Phật cảm động đã hóa phép cho mắt Diệu Thiện sáng lại, tay mọc lại. Nàng tu hành đắc đạo, hóa thành Phật Quan Âm ngàn mắt ngàn tay.
Cũng có truyền thuyết cho rằng công chúa Diệu Thiện được Thần Hổ linh thiêng che chở đến núi Hồng Lĩnh lập am, tu hành và hóa Phật.
- Chùa từng trải qua biến cố gì?
Trận hỏa hoạn lớn xảy ra vào năm Ất Dậu 1885 thiêu rụi phần lớn ngôi chùa. Đến năm 1901, Tổng đốc An – Tĩnh tiến hành quyên góp, trùng tu và xây dựng lại. Chùa được vua Bảo Đại chọn là biểu tượng chạm khắc vào Anh Đỉnh đặt ở Đại Nội Huế năm 1936. Chùa được Bộ Văn hóa – Thông tin Việt Nam công nhận là di tích văn hóa – thắng cảnh cấp quốc gia từ năm 1990.
Tham quan chùa Hương Tích có gì thú vị?
Công trình kiến trúc độc đáo
Quần thể di tích văn hóa tôn giáo chùa Hương Tích Hà Tĩnh bao gồm nhiều công trình, hạng mục. Ngoài thờ Phật, nơi đây còn lập ra nhiều đền thờ Thần mang đậm tín ngưỡng văn hóa của người Việt.
Cung Tam Bảo trong chùa Hương Tích hiện đặt 54 pho tượng Phật cổ được làm bằng gỗ quý hiếm có lịch sử hàng nghìn năm. Các bậc đá, nền đá của chùa có dấu tích rêu phong hầu như còn nguyên sơ theo kết cấu cũ.
Khung cảnh núi non hùng vĩ
Ở độ cao 650m so với mực nước biển, chùa Hương Tích Hà Tĩnh hớp hồn du khách với cảnh núi non hùng vĩ. Cung đường dẫn đến chùa dốc thoải, được thiết kế thành các bậc thang. Từ trên cao nhìn xuống, bạn có thể nhìn thấy khung cảnh hoang sơ, huyền ảo, xanh ngắt một vùng. Đứng ở không gian tĩnh lặng giữa chốn linh thiêng mờ ảo trong làn hương khói, tâm hồn của bạn sẽ trở nên thư thái, bình yên sau chuỗi ngày dài đối mặt với những áp lực cuộc sống.

Những lễ hội chùa Hương Tích Hà Tĩnh nhộn nhịp dịp đầu năm
Sau Tết Nguyên Đán, chùa Hương Tích sẽ bắt đầu khai hội. Lễ hội kéo dài đến hết tháng 3 âm lịch hằng năm. Ngày hội chính được chùa tổ chức vào 18/2 âm lịch. Đây là ngày mà công chúa Diệu Thiện hóa Phật.
Lễ hội chùa Hương Tích Hà Tĩnh là nét đẹp văn hóa tín ngưỡng truyền thống của người dân bản địa nói riêng và của Phật tử gần xa trên cả nước nói chung. Đây là dịp để du khách trải nghiệm các hoạt động văn hóa dân gian của người Việt xưa.
Văn khấn Chùa Hương Tích
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
- Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con xin kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái tuế chí đức Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương.
Hưởng tử con là…
Ngụ tại…
Hôm nay là ngày… tháng…năm.
Hương tử con đến nơi…….. thành tâm kính nghĩ: Đức Đại Vương nhận mệnh Thiên đình giáng lâm ở nước Việt Nam làm Bản cảnh Thành Hoàng chủ tể một phương bấy nay ban phúc lành che chở cho dân. Nay hương tử chúng con thành tâm dâng lên lễ bạc, hiến tế hương hoa, phẩm oản…
Cầu mong đức Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương chứng giảm, rủ lòng thương xót, phù hộ che chở cho chúng con sức khoẻ dồi dào, mọi sự tốt lành, lắm tài nhiều lộc, an khang thịnh vượng, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.
Hương tử con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!