Thông tin cơ bản
Tên gọi và vị trí địa lý
Chùa Hạ Hoà, còn được biết đến với tên gọi Phúc Linh tự, nằm tại làng Hạ Hoà, xã Tân Phú, huyện Quốc Oai, Hà Nội. Trước năm 1945, địa phương này thuộc xã Bất Lạm, tổng Bất Lạm, huyện Yên Sơn, phủ Quốc Oai, tỉnh Sơn Tây. Nằm bên bờ con sông Đáy, một tuyến giao thông cổ quan trọng, chùa toạ lạc trong khu vực giàu truyền thống văn hoá và lịch sử. Du khách có thể đến chùa theo hai hướng: từ Hà Đông qua Quốc lộ 6 đến Yên Nghĩa, sau đó rẽ phải theo đê sông Đáy qua Tình Lam đến Tân Phú, hoặc từ Hà Đông qua đường Quốc Oai, vượt sông Đáy, qua đình So và chùa Phúc Linh để tới chùa.
Lịch sử và nhân vật
Chùa Hạ Hoà có niên đại khởi dựng rất sớm, được minh chứng qua hai cây đèn đá thời nhà Mạc (thế kỷ XVI) khắc dòng chữ “Phúc Linh tự”. Điều này khẳng định vị thế lâu đời của chùa trong đời sống tâm linh và văn hoá của người dân địa phương.
Kiến trúc cảnh quan
Chùa Hạ Hoà quay mặt về hướng nam, theo truyền thống Phật giáo tượng trưng cho trí tuệ Bát Nhã. Ngôi chùa được xây dựng trên nền cao, thiết kế theo bố cục chữ “đinh”. Nhà Tiền đường gồm ba gian, tường hồi bít đốc có tay ngai, phần tường hồi kéo dài ra phía trước, kết thúc bằng các bổ trụ lớn. Nhà Thượng điện có hai hàng cột, với ba dạng kết cấu “vì kèo,” “giá chiêng,” và “chồng rường,” tạo nên sự vững chãi và tinh tế.
Phía bên phải chùa là toà điện Mẫu năm gian, xây dựng theo phong cách kiến trúc truyền thống, tương tự Tiền đường. Điện thờ không chỉ thờ Tam Toà Thánh Mẫu mà còn tôn vinh Ả Lã Nàng Đê, nữ anh hùng thời Hai Bà Trưng, cùng hai thị nữ đứng hầu. Phía bên trái, gian thờ Tổ được bố trí trang nghiêm, phục vụ các hoạt động tâm linh của các thế hệ tăng ni và Phật tử.
Hiện vật
Chùa Hạ Hoà hiện còn lưu giữ nhiều hiện vật quý giá, tiêu biểu là bộ tượng Tam Thế Phật và tượng Di Đà. Đặc biệt, pho tượng Quan Âm Thiên Thủ (12 tay) được chế tác công phu vào khoảng thế kỷ XVII. Tượng có thần thái uy nghiêm, các chi tiết tinh xảo như ngón tay búp măng dài, thân hình cân đối, và đài sen với cánh sen múp phồng. Đây là tác phẩm điển hình của nghệ thuật điêu khắc Phật giáo thời kỳ đạo Phật được đề cao. Ngoài ra, chùa còn có tượng Kim Đồng, Ngọc Nữ trong dáng thế sinh động, cũng như các tượng thờ Ngọc Hoàng, Nam Tào, Bắc Đẩu, và tượng Thích Ca sơ sinh cùng hai thị giả Văn Thù, Phổ Hiền.
Xếp hạng
Với những giá trị nổi bật về lịch sử, kiến trúc, và nghệ thuật, chùa Hạ Hoà đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia vào năm 1991. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho một di sản văn hoá quan trọng của Quốc Oai, Hà Nội.
Tham khảo
Lưu Minh Trị, (2010), Hà Nội – Danh thắng và di tích (Tập 2), Nxb Hà Nội.
Văn khấn Chùa Hạ Hoà
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con xin kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái tuế chí đức Tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương.
Hưởng tử con là…
Ngụ tại…
Hôm nay là ngày … tháng … năm ….
Hương tử con đến Chùa Hạ Hoà, thành tâm dâng lên lễ bạc, hiến tế hương hoa, phẩm oản…
Cầu mong đức Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương chứng giảm, rủ lòng thương xót, phù hộ che chở cho chúng con sức khoẻ dồi dào, mọi sự tốt lành, lắm tài nhiều lộc, an khang thịnh vượng, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.
Hương tử con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!